ΙΣΧΥΕΙ ΜΕΙΩΜΕΝΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΦΠΑ (13% ΑΝΤΙ 23%) ΣΤΑ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΖΗΜΙΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ

Έχει παρατηρηθεί ότι για την αποκατάσταση των ζημιών ιδιωτικών κατοικιών εκδίδονται από τους τεχνίτες – εργολάβους τιμολόγια τα οποία επιβαρύνονται γενικά με συντελεστή ΦΠΑ 23% αντί του μειωμένου ΦΠΑ ποσοστού 13% επιβαρύνοντας έτσι το κόστος των αντίστοιχων ζημιών κατά 10%.

Αναλύοντας το συγκεκριμένο θέμα σημειώνουμε:

Με την εγκύκλιο ΠΟΛ 1241/05.11.2013 του Υπουργείου Οικονομικών διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 21 και της περίπτωσης 17 του Κεφαλαίου Β΄ «Υπηρεσίες» του Παραρτήματος III του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000), όπως ισχύει, η ανακαίνιση και επισκευή παλαιών ιδιωτικών κατοικιών υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (13%) από 01.01.2007.

2. Οδηγίες για την ορθή εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων έχουν δοθεί με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1082/25.05.2007 , σύμφωνα με την οποία στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγεται κάθε εργασία που πραγματοποιείται για την ανακαίνιση ή επισκευή ακινήτου το οποίο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί και κατά το χρόνο πραγματοποίησης των εργασιών αυτών χρησιμοποιείται ως κατοικία προσώπων ή προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία προσώπων μετά την ανακαίνιση.

3. Ενδεικτικά, στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται οι εργασίες αντικατάστασης, επισκευής ή συντήρησης υδραυλικών, ηλεκτρολογικών, ξυλουργικών, υαλικών και λοιπών εγκαταστάσεων, πλακιδίων, καυστήρων, ανελκυστήρων, όψεων και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και βαφής τοίχων και κουφωμάτων, ακόμη και επί ακινήτων πολλαπλών ιδιοκτησιών, υπό τον όρο ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται και για κατοικία, π.χ. πολυκατοικία στην οποία υπάρχουν καταστήματα, γραφεία και διαμερίσματα.

4. Συνεπώς, επί των αμοιβών που συμφωνούνται για τις ανωτέρω υπηρεσίες πρέπει να υπολογίζεται ΦΠΑ με το μειωμένο συντελεστή (13%).

5. Δεν υπάγονται στο μειωμένο, αλλά στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (23%):
- οι εργασίες επί αγαθών που δεν ενσωματώνονται στο ακίνητο, π.χ. πλυντηρίων, κλιματιστικών κλπ,
- οι εργασίες κατασκευής νέων εγκαταστάσεων σε παλαιές ιδιωτικές κατοικίες, όπως νέες εγκαταστάσεις θέρμανσης, φυσικού αερίου, συστημάτων ασφαλείας κλπ,
- οι υπηρεσίες μελετών από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, ηλεκτρολόγους κλπ, που ενδεχομένως απαιτούνται για την πραγματοποίηση εργασιών ανακαίνισης και επισκευής

6. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις της περίπτωσης δ΄ (δδ) της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/92), ως παροχή υπηρεσίας θεωρείτο μεταξύ άλλων και η περίπτωση κατά την οποία χρησιμοποιούνται υλικά, το κόστος των οποίων σε κάθε περίπτωση δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής αμοιβής, με την προϋπόθεση ότι από την χρησιμοποίηση των υλικών αυτών δεν παράγεται νέο είδος αγαθού. Με τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ.), όπως ισχύουν από 1.1.2013, καταργήθηκαν οι προαναφερόμενες διατάξεις του Κ.Β.Σ. Ωστόσο, από τη Διοίκηση έχει διατυπωθεί η άποψη (έγγραφο Δ15Α 1065380 ΕΞ 2013/15.4.2013 ) ότι στην περίπτωση που η χρήση των υλικών είναι στενά συνδεδεμένη και απαραίτητη για την επισκευή, θεωρείται παροχή υπηρεσίας, ενώ στην περίπτωση κατά την οποία προέχει η πώληση των αγαθών, τότε η πράξη αυτή χαρακτηρίζεται ως μεικτή δραστηριότητα, δηλαδή παροχή υπηρεσίας και εμπορία αγαθών, ανεξαρτήτως της σχέσης της αξίας των υλικών και της παροχής υπηρεσίας.
Κατά συνέπεια, η σχετική αναφορά που περιλαμβάνεται στην περίπτωση 17 του Κεφαλαίου Β΄ «Υπηρεσίες» του Παραρτήματος III του Κώδικα ΦΠΑ εφαρμόζεται σύμφωνα με τα ανωτέρω. Δηλαδή στην περίπτωση που κατά την εκτέλεση εργασιών για την ανακαίνιση και επισκευή παλαιών ιδιωτικών κατοικιών, παραδίδονται και αγαθά από τους «εργολάβους», εφόσον τα αγαθά αυτά είναι στενά συνδεδεμένα και απαραίτητα για την παροχή της υπηρεσίας και δεν προέχει η πώληση των αγαθών αυτών, πρόκειται για ενιαία πράξη παροχής υπηρεσιών, η οποία υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Στην αντίθετη περίπτωση, πρόκειται για διακριτές πράξεις παροχής υπηρεσιών και παράδοσης αγαθών, οι οποίες πρέπει να τιμολογούνται χωριστά με τον οικείο συντελεστή ΦΠΑ, δηλαδή οι μεν υπηρεσίες με το μειωμένο συντελεστή, οι δε παραδόσεις αγαθών με τον κανονικό συντελεστή, ανεξάρτητα από την αξία των αγαθών αυτών σε σχέση με το συνολικό αντίτιμο που καταβάλλεται από τους πελάτες.

7. Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω, ακολουθεί η εγκύκλιος ΠΟΛ. 1082/2007 , η οποία εξακολουθεί να ισχύει, με τις διευκρινίσεις που δίνονται με την παραπάνω παράγραφο 6.

-Ανακαίνιση και επισκευή παλαιών ιδιωτικών κατοικιών (νέα παράγραφος 17 στο Παράρτημα ΙΙΙ, Β΄ Υπηρεσίες του Κώδικα ΦΠΑ).

Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής, σύμφωνα με την οποία υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή η ανακαίνιση και επισκευή των παλαιών ιδιωτικών κατοικιών, εκτός των υλικών των οποίων η αξία υπερβαίνει το 1/3 της συνολικής αξίας, παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις:

Ιδιωτική κατοικία είναι το ακίνητο το οποίο χρησιμοποιείται για την κατοικία προσώπων, ή στην περίπτωση που η επισκευή γίνεται σε κενό ακίνητο, αυτό έχει κατασκευαστεί για να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία. Κατά συνέπεια δεν περιλαμβάνονται ακίνητα τα οποία χρησιμοποιούνται για επαγγελματική στέγη, ή στα πλαίσια ξενοδοχειακής εκμετάλλευσης, όπως εκμετάλλευση ξενοδοχείων, ή ενοικιαζομένων δωματίων. Διευκρινίζεται ότι ακίνητα τα οποία εκμισθώνονται ως επιπλωμένα διαμερίσματα με αστική σύμβαση μίσθωσης εντάσσονται στην έννοια της ιδιωτικής κατοικίας. Σε περίπτωση μικτής χρήσης, π.χ. για κατοικία και για επαγγελματική χρήση, εξετάζεται η κύρια χρησιμοποίηση του ακινήτου. Π.χ. ακίνητο που χρησιμοποιείται ως ιατρείο με την ύπαρξη ενός δωματίου για την προσωρινή ανάπαυση του ιατρού κατά την εργασία του, θεωρείται επαγγελματική στέγη και δεν μπορεί να εφαρμοστεί μειωμένος συντελεστής. Αντίθετα σε κατοικία, η οποία δηλώνεται και ως επαγγελματική στέγη λογιστή, μπορεί να εφαρμοστεί ο μειωμένος συντελεστής.

Παλαιό χαρακτηρίζεται το ακίνητο το οποίο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί. Το εάν ένα ακίνητο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί είναι θέμα πραγματικό και αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως αποδείξεις κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, αποδείξεις καταβολής κοινοχρήστων κλπ.. Κατά συνέπεια οι εργασίες κατασκευής, καθώς και εργασίες ενδεχόμενης μετατροπής που πραγματοποιούνται πριν την αποπεράτωση και την χρησιμοποίηση του ακινήτου, υπάγονται στον κανονικό συντελεστή 19%. (ο συντελεστής έχει αυξηθεί από το 2010 σε 23%).

Ως ανακαίνιση και επισκευή θεωρούνται οποιεσδήποτε εργασίες που εκτελούνται με σκοπό τη βελτίωση ή την αποκατάσταση βλαβών του ακινήτου, ή τη διατήρησή του στην αρχική του κατάσταση για όσο δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στο μειωμένο συντελεστή υπάγεται η παροχή υπηρεσίας για την ανακαίνιση ή την επισκευή ακινήτων που έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο μειωμένος συντελεστής εφαρμόζεται στις εργασίες αντικατάστασης, επισκευής, ή συντήρησης υδραυλικών, ηλεκτρολογικών, ξυλουργικών, υαλικών, πλακιδίων, καυστήρων, ανελκυστήρων, και λοιπών εγκαταστάσεων, βαφής τοίχων και κουφωμάτων και γενικά κάθε εργασία που πραγματοποιείται σε ακίνητο με την προϋπόθεση ότι οι εργασίες αυτές πραγματοποιούνται σε παλαιό ακίνητο, το οποίο, κατά το χρόνο πραγματοποίησης των εργασιών αυτών, χρησιμοποιείται ως ιδιωτική κατοικία, ή προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως ιδιωτική κατοικία μετά την ανακαίνιση.

Ο μειωμένος συντελεστής εφαρμόζεται επίσης και στις υπηρεσίες ανακαίνισης, επισκευής και συντήρησης όψεων, κοινόχρηστων χώρων και εγκαταστάσεων σε ακίνητα πολλαπλών ιδιοκτησιών, όπως ανελκυστήρων, καυστήρων πετρελαίου ή φυσικού αερίου, κλπ., με την προϋπόθεση ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται και για κατοικία, όπως π.χ. πολυκατοικία στην οποία υπάρχουν καταστήματα, γραφεία και διαμερίσματα.

Διευκρινίζεται ότι οι εργασίες που αφορούν αγαθά που δεν ενσωματώνονται στο ακίνητο, όπως πλυντήρια, θερμοσίφωνες, κλιματιστικά, έπιπλα, στερεοφωνικά κλπ., δεν υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή, αλλά στον κανονικό συντελεστή 19% (έχει αυξηθεί στο 23%) Στον κανονικό συντελεστή υπάγονται επίσης οι εργασίες κατασκευής νέων εγκαταστάσεων σε παλαιές ιδιωτικές κατοικίες, όπως οι νέες εγκαταστάσεις θέρμανσης, φυσικού αερίου, συστημάτων ασφαλείας, κ.λ.π, και οι υπηρεσίες μελετών (μηχανικών, αρχιτεκτόνων, ηλεκτρολόγων κλπ.), που ενδεχομένως απαιτούνται για την πραγματοποίηση εργασιών ανακαίνισης και επισκευής.

Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής και όσον αφορά τον τρόπο έκδοσης των στοιχείων του Κ.Β.Σ., στις περιπτώσεις ανακαίνισης και επισκευής των παλαιών ιδιωτικών κατοικιών με υλικά του εργολάβου:

-Αν η αξία των υλικών υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής αμοιβής αυτού, στην Α.Λ.Π. που εκδίδεται αναγράφονται διακεκριμένα η αξία των υλικών, η οποία υπάγεται στον κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α. και η αμοιβή για την παροχή των υπηρεσιών, η οποία υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας.

-Αν η αξία των υλικών δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής αμοιβής του εργολάβου, οι πράξεις αυτές χαρακτηρίζονται ως παροχή υπηρεσιών και συνεπώς εκδίδεται Α.Π.Υ. για τη συνολική αμοιβή του εργολάβου, η οποία υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α.

Εννοείται ότι στις περιπτώσεις ανακαίνισης και επισκευής των παλαιών ιδιωτικών κατοικιών με υλικά του εργοδότη οι πράξεις αυτές συνιστούν παροχή υπηρεσιών και επομένως εκδίδεται Α.Π.Υ. από τον εργολάβο για την αμοιβή του, η οποία ομοίως υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α.

Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, στο οικείο φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να αναγράφεται το είδος των εργασιών που εκτελέστηκαν στο ακίνητο, ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος της ορθής εφαρμογής του κατάλληλου συντελεστή ΦΠΑ.

Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση που οι εργασίες επί των ιδιωτικών κατοικιών αναλαμβάνονται από εργολάβο – εργολήπτη και η εκτέλεσή τους ανατίθεται στη συνέχεια σε υπεργολάβους.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΠΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΣΤΟ SITE ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΜΑΣ http://www.pascalstratis.gr/