Σε παλαιότερο δημοσιευμένο άρθρο μας αναφέραμε ότι εδώ και αρκετά χρόνια η πλειονότητα των κοινώς αποδεκτών δυναμικών χρηματοοικονομικών μοντέλων αποτίμησης επιχειρήσεων εστιάζει στην ανάλυση της κερδοφορίας αυτών, σε συνδυασμό με ορισμένες μακροοικονομικές μεταβλητές. Συνεπώς, έμμεσα, η αξία μιας επιχείρησης αποτελεί συνάρτηση του κύκλου εργασιών της, των λειτουργικών της εξόδων και της κατανομής αυτών ως σταθερά και μεταβλητά σε σχέση με το επίπεδο δραστηριότητας. Η αναπτυχθείσα και διαρκώς διευρυνόμενη πολυπλοκότητα που χαρακτηρίζει το σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον ωθεί τις επιχειρήσεις σε νέου τύπου κινδύνους, κάνοντας παράλληλα τη διαδικασία διαχείρισης των κινδύνων αυτών μια περίπλοκη και ιδιαίτερα απαιτητική εργασία.
Ανέκαθεν, μέρος των δυνητικών κινδύνων των επιχειρήσεων, και ιδίως η κατηγορία των απρόσμενων και καταστροφικών γεγονότων, μεταφερόταν συμβατικά προς τρίτους, με προεξέχουσες τις ασφαλιστικές εταιρείες, γεγονός το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη διαρκή ανάπτυξη των επιχειρηματικών ασφαλίσεων, κυρίως όμως στον τομέα των περιουσιακών στοιχείων.
Τα παραδοσιακά συμβόλαια περιουσιακών στοιχείων προσφέρουν στις ασφαλιζόμενες επιχειρήσεις εξασφάλιση αναφορικά με τη χρηματοδότηση της επαναφοράς τους στην πρότερη της επέλευσης του κινδύνου κατάσταση –όσον αφορά τα υλικά περιουσιακά τους στοιχεία ή τις επικαλούμενες θετικές ζημιές στην ασφαλιστική ορολογία.
Οι διαμορφούμενες όμως συνθήκες έχουν καταστήσει την ασφάλιση μέσω των εν λόγω παραδοσιακών συμβολαίων ανεπαρκή, ιδίως για τις μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις, καθότι δεν παρέχουν κάλυψη ενδεχόμενων αποθετικών ζημιών. Η σημαντικότερη των ως άνω αναφερόμενων αποθετικών ζημιών είναι ηαπώλεια κερδών μιας επιχείρησης, της οποίας η λειτουργία διακόπτεται λόγω της επέλευσης κινδύνου. Η εν λόγω παράμετρος ενέχει ιδιαίτερη σημαντικότητα, καθώς, ως προαναφέρεται, η κερδοφορία μιας επιχείρησης αποτελεί το βασικότερο κριτήριο αποτίμησης της αξίας της.
Για την κάλυψη της προκύψασας αυτής ανάγκης η ασφαλιστική αγορά οδηγήθηκε στην ανάπτυξη των συμβολαίων απώλειας κερδών, η ζήτηση των οποίων παρουσιάζει σταθερή άνοδο κατά τα τελευταία έτη. Τα συμβόλαια απώλειας κερδών εμφανίζονται σε πολλές μορφές και απευθύνονται σε διάφορες κατηγορίες επιχειρηματικής δραστηριότητας, εστιάζοντας όμως σε μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις, ήτοι επιχειρήσεις τηρούσες Γ΄ κατηγορίας βιβλία του ΚΒΣ.
Τα εν λόγω ασφαλιστήρια συμβόλαια λειτουργούν επικουρικά ως προς τα παραδοσιακά συμβόλαιαασφάλισης περιουσιακών στοιχείων και προσφέρουν στις ασφαλιζόμενες επιχειρήσεις κάλυψη του ασφαλιστικού ακαθάριστου μεικτού κέρδους, ήτοι του απολεσθέντος προσδοκώμενου καθαρού κέρδους και των σταθερών εξόδων της επιχείρησης, ή του αυξημένου κόστους λειτουργίας προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση των πωλήσεων.
Η φιλοσοφία της κάλυψης απώλειας κερδών στηρίζεται στην ταυτόχρονη λειτουργία ενός παραδοσιακού πυρασφαλιστηρίου και της κάλυψης της αποθετικής ζημιάς. Λόγω των μεταβαλλόμενων αναγκών που διαμορφώνονται στην αγορά, νέοι τύποι συμβολαίων ή επεκτάσεις κάλυψης προσφέρονται για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων.
Το σύστημα διαχείρισης κινδύνου μιας επιχείρησης έχει ως τελικό σκοπό τον εντοπισμό και την προληπτική καταπολέμηση κινδύνων, που δυνητικά μπορούν να επιφέρουν προβλήματα στη λειτουργία της επιχείρησης και κατά συνέπεια να διαταράξουν την ομαλή λειτουργία της και να επηρεάσουν αρνητικά την κερδοφορία της. Παρότι η ασφάλιση για απώλεια κερδών δεν μπορεί να θεωρηθεί πανάκεια για καμία επιχείρηση, αποτελεί ένα σημαντικό και αποτελεσματικό εργαλείο, το οποίο πρέπει να εντάσσεται στο συνολικό προγραμματισμό διαχείρισης κινδύνων που διενεργεί μια εταιρεία, προκειμένου να διασφαλίσει το σημαντικότερο άυλο στοιχείο της περιουσίας της, δηλαδή την κερδοφορία.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις με σοβαρές επιχειρηματικές προοπτικές, επεκτείνουν τις κλασικές και συνηθισμένες ασφαλιστικές καλύψεις των πυρασφαλιστηρίων και στις καλύψεις των αποθετικών ζημιών.
Σ’ αυτό συντέλεσε τόσο η ενημέρωση των υπευθύνων των επιχειρήσεων ως προς το αντικείμενο της ασφάλισης των αποθετικών ζημιών όσο και η θετική πληροφόρηση, προερχόμενη από τις επιχειρήσεις που κάλυπταν ασφαλιστικά τις αποθετικές ζημιές τους και συνέχισαν να λειτουργούν κανονικά έπειτα από γεγονός με καταστροφικά αποτελέσματα στα περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων αυτών.
Ως παραδείγματα αναφέρουμε δύο περιπτώσεις σοβαρών από απόψεως κύκλου εργασιών, εργατικού δυναμικού, οικονομικών αποτελεσμάτων και προοπτικών επιχειρήσεων που υπέστησαν καταστροφικά γεγονότα και “ξαναγεννήθηκαν από τις στάχτες”, έχοντας σωστή ασφαλιστική κάλυψη ως προς τα περιουσιακά τους στοιχεία και κυρίως ασφαλιστική κάλυψη αποθετικών ζημιών:
1. Επιχείρηση παραγωγής τροφίμων τους καλοκαιρινούς μήνες του 2012 υπέστη από δασική πυρκαγιά σοβαρές ζημίες στις κτιριακές και παραγωγικές της εγκαταστάσεις, που είχαν ως συνέπεια τη διακοπή της παραγωγής των προϊόντων της για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η επιχείρηση, έχοντας εκτός των δικών της καταστημάτων πωλήσεων και δεκάδες καταστήματα franchise σε όλη την Ελλάδα, κινδύνευε στο σημερινό έντονα, λόγω της οικονομικής κρίσης, ανταγωνιστικό περιβάλλον να τεθεί εκτός αγοράς.
Όμως, εκτός των πυρασφαλιστηρίων περιουσίας, καλυπτόταν επαρκώς ασφαλιστικά και για τη ζημιά απώλειας αποθετικών ζημιών, με αποτέλεσμα η ασφαλιστική εταιρεία που κάλυπτε τον κίνδυνο να έλθει αρωγός στις προσπάθειες της επιχείρησης να συνεχίσει με εναλλακτικούς τρόπους παραγωγής τις εργασίες της.
Οι υπεύθυνοι της επιχείρησης κατέστρωσαν σχέδιο εναλλακτικής παραγωγής, το οποίο κατά τη διάρκεια εφαρμογής του ελέγχονταν από μας ως προς τις οικονομικές επιπτώσεις του και χρηματοδοτήθηκε από την Ασφαλιστική Εταιρεία στα πλαίσια της Ασφαλιστικής Κάλυψης, με αποτέλεσμα στο τέλος της διαχειριστικής χρήσης οι επιπτώσεις του καταστροφικού γεγονότος στα αναμενόμενα (εάν δεν είχε επέλθει το συμβάν) οικονομικά αποτελέσματα να είναι μηδενικές.
2. Το εργοστάσιο επιχείρησης παραγωγής εύκαμπτων συσκευασιών
στην Κομοτηνή τους καλοκαιρινούς μήνες του 2011 καταστράφηκε ολοσχερώς από συμβάν φωτιάς.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της επιχείρησης, στα πλαίσια εκδήλωσης με την ευκαιρία έναρξης λειτουργίας του νέου εργοστασίου που κατασκευάσθηκε στη θέση του παλαιού, επεσήμανε ότι:
– Η σωστή ασφαλιστική κάλυψη που περιλάμβανε και κάλυψη των αποθετικών ζημιών λειτούργησε ως ασπίδα προστασίας για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης που περιήλθε η επιχείρηση αμέσως μετά το συμβάν.
– Η επιχείρηση πραγματοποίησε εξαγορές και συνέργειες, με αποτέλεσμα να συνεχίσει την παραγωγή της σε άλλους χώρους και να διατηρήσει έτσι το σύνολο του πελατειακού της δυναμικού στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
– Υπήρξε για την επιχείρηση ενημερότητα των υποχρεώσεών της, διατήρηση του συνόλου των θέσεων εργασίας του προσωπικού της και τα τελικά οικονομικά αποτελέσματα χρήσεως ήταν πολύ κοντά στα αναμενόμενα, εάν δεν είχε συμβεί το συμβάν της πυρκαγιάς.
Οι θετικές επισημάνσεις του Διευθύνοντος Συμβούλου της επιχείρησης ήταν αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας της ασφαλισμένης επιχείρησης με τον όμιλο Ασφαλιστικών Εταιρειών που κάλυπταν τον κίνδυνο.
Οι Ασφαλιστικές Εταιρείες άμεσα συμπαραστάθηκαν οικονομικά στην επιχείρηση, εγκρίνοντας το αρχικό πλάνο εναλλακτικών παραγωγών, το οποίο συντάχθηκε από αυτή και μελετήθηκε ως προς τις οικονομικές επιπτώσεις αυξημένου κόστους και παρακολουθήθηκε από μας καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου αποζημίωσης.
Από τα δύο συμβάντα, που ως παραδείγματα αναφέρθηκαν παραπάνω, προκύπτει πόσο σημαντικό και αποτελεσματικό εργαλείο αποτελεί η ασφαλιστική κάλυψη αποθετικών ζημιών (κάλυψη μικτών κερδών) των επιχειρήσεων, σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που σε περίπτωση καταστροφικού γεγονότος η οικονομική βοήθεια από τις μέχρι πρότινος συνήθεις πηγές (Τράπεζες κ.λπ.) είναι πολύ δύσκολη.